Κουδουνάκι χτυπάει στη Σαμαριά!

Samaria National Park: For whom the bell tolls?

Ο πρόσφατος θάνατος Λιθουανού πεζοπόρου στην Αγία Ρουμέλη Σφακίων, λίγη ώρα μετά την έξοδό του από το φαράγγι της Σαμαριάς ήρθε να καταδείξει με τον πλέον εκκωφαντικό τρόπο αφενός την εγκληματική αδιαφορία του κρατικού μηχανισμού στα προβλήματα της κρητικής υπαίθρου και αφετέρου την αδυναμία χάραξης βιώσιμης τουριστικής πολιτικής, παρά τις κατά καιρούς διθυραμβικές εξαγγελίες.

Η ανεπάρκεια εκφράστηκε αυτή τη φορά στο χωριό Αγία Ρουμέλη, στην έξοδο του εθνικού δρυμού της Σαμαριάς. Για όσους δεν έχουν βρεθεί τόσο νότια, η Αγιά Ρουμέλη είναι ένα χωριό πάνω στο Λυβικό Πέλαγος, στην έξοδο του φαραγγιού της Σαμαριάς, αποκομμένο από οδικό δίκτυο, αλλά με αριθμό επισκεπτών 150.000 ετησίως (στοιχεία ΕΟΤ)! Οι κάτοικοι του βιοποριστικά ασχολούνται κυρίως με τον τουρισμό, τη γεωργία και την αλιεία και κατά πως φαίνεται στους ώμους τους έχει πέσει η διαχείριση ενός ζωτικής σημασίας για τον τόπο τουριστικού προορισμού.

Παρά τον φόρτο επισκεψιμότητας, την κεφαλαιώδη σημασία του Εθνικού Δρυμού στη διατήρηση του φυτικού και ζωικού μας πλούτου (Κρικρί, κρητικός αγριόγατος, κρητικές ορχιδέες κτλ) και την συνολική προβολή του τόπου μέσω ενός τόσο ισχυρού πόλου έλξης, ο κρατικός φορέας εμφανίζονται ως ο μεγάλος Απών: Τα εισπρακτικά έσοδα από την αξιοποίηση είναι καταφανώς δυσανάλογα με τα κεφάλαια που επενδύονται στην ορθή λειτουργεία του Δρυμού, καθώς κατευθύνονται απευθείας στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης χωρίς να υπάρχει η στοιχειώδης ανταπόδοση και μέριμνα για τα πολύ χοντρά και φλέγοντα προβλήματα!

Πριν από δύο μήνες οι κάτοικοι της Αγίας Ρουμέλης, σε μία έξυπνη κίνηση πολιτικού ακτιβισμού, ξεκίνησαν στις 4 το πρωί απο το χωριό τους, ταξίδεψαν με καΐκι προς την Σούγια στα νότια της Κρήτης και από εκεί με αυτοκινητα διένυσαν 50χλμ ορεινού δρόμου για να φτάσουν στην είσοδο του φαραγγιού. Εκεί δεν επέτρεψαν την κοπή του εισιτηρίου των 5 ευρώ για τους επισκέπτες που έμπαιναν μέσα στο φαράγγι, επιτρέποντας δωρεάν είσοδο!
Αναλογιζόμενοι πως ο δρυμός δέχεται κατά μέσο όρο 600 επισκέπτες, τα έσοδα που για μια μέρα στερήθηκε ο οργανισμός διαχείρισης προσέγγισαν το ποσό που απαιτείται για την πρόσληψη αγροτικού ιατρού!

Βασικά αιτήματα των κατοίκων είναι:

• Η μόνιμη και διαρκής παρουσία γιατρού τόσο στον οικισμό της Αγίας Ρουμέλης, όσο και στο φαράγγι της Σαμαριάς.
• Έγκαιρο άνοιγμα του φαραγγιού της Σαμαριάς. (Κάθε χρόνο το άνοιγμα ενός από τους μεγαλύτερους Εθνικούς Δρυμούς, πραγματοποιείται με καθυστέρηση 2-3 εβδομάδων από την προγραμματισμένη ημερομηνία και κατόπιν εντόνων πιέσεων των κατοίκων και του δασαρχείου).
• Εγκατάταση πυρασφάλειας στο φαράγγι της Σαμαριάς, ώστε να μπορεί να αντιμετωπιστεί έγκαιρα περίπτωση πυρκαγιάς.
• Επέκταση και επισκευή των προβλήτων ώστε να μπορούν να δένουν ταυτόχρονα τα δύο πλοία, βάρκες και φουσκωτά.
  
  

Παρόλο που οι ετήσιοι πόροι από την αξιοποίηση του Εθνικού Δρυμού Λευκών Ορέων υπεραρκούν (περί τα 300.000€) , τα παραπάνω αιτήματα παραμένουν χρόνια τώρα απραγματοποίητα, σε ένα παιχνίδι αποποίησης και μετάθεσης ευθυνών. Δράση και έμπρακτες πρωτοβουλίες πρέπει να αναληφθούν άμεσα! Συγκεκριμένα, απαιτείται άμεση εκπόνηση σχεδίου διαχείρησης και διάσωσης επισκεπτών, αναθεώρηση του καταστατικού του Φορέα Διαχείρισης του Δρυμού με ταυτόχρονη διασαφήνιση των αρμοδιοτήτων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης (να το αναλάβουν κανονικά ή να το εκχωρήσουν στην Περιφέρεια - ΥΠΕΣ), όπως και θεσμική και οικονομική στήριξη του αειφόρου τρόπου συντήρησης και λειτουργίας του δρυμού μέσω εθνικών και κοινοτικών πόρων.

Όταν θα βλέπουμε το φαράγγι να γίνεται παρανάλωμα ή όταν αρχίσουν να ασχολούνται με τους θανάτους τουριστών τα ξένα ΜΜΕ, θα τρέχουμε και δε θα φτάνουμε. Και παρότι κάτι τέτοιο είναι απευκτέο, φοβάμαι πως είναι απαραίτητο προκειμένου να αρχίσουν ορισμένοι καρεκλοκένταυροι και τοπικοί πολιτικάντηδες να αισθάνονται άβολα στην καρέκλα τους. Μόνο που τότε η ζημιά θα έχει πια γίνει και το κόστος θα είναι τεράστιο!