3 Ιουλ 2010

GPΙ και Ειρήνη

Peace is not an absence of war, it is a virtue, a state of mind, a disposition for benevolence, confidence, justice.
Baruch Spinoza

Προ ημερών βγήκε στην δημοσιότητα ο Παγκόσμιος Δείκτης Ειρήνης για το 2010, η πρώτη  ίσως αξιόπιστη προσπάθεια παραμετροποίησης της ειρήνης και της ευημερίας που απολαμβάνουν οι άνθρωποι ανά τον κόσμο. Σε έναν διαδραστικό χάρτη ο αναγνώστης συγκρίνει την παγκόσμια κατάταξη από το 2007 μέχρι σήμερα και διαπιστώνει πως τα μεγέθη αφίστανται εγκαθιδρυμένων αντιλήψεων και στερεοτύπων του παρελθόντος. Οι παράμετροι που διαμορφώνουν την κατάταξη  δεν εξαντλούνται στην απουσία πολέμου, αλλά κυμαίνονται από τις στρατιωτικές δαπάνες μέχρι την καλή γειτονία και τον σεβασμό του κράτους δικαίου, ενώ χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες. Η πρώτη σχετίζεται με την εσωτερική ειρήνη και βαραίνει με συντελεστή 60%, ενώ η δεύτερη αφορά στην εξωτερική ειρήνη και καταλαμβάνει το υπόλοιπο 40%.

Η Ελλάδα, σε σύνολο 149 κρατών, καταλαμβάνει την 62η θέση, ακριβώς κάτω από τη Ναμίμπια, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και τον Παναμά. Και η τάση μας παραμένει σταθερά καθοδική, την στιγμή που χώρες όπως η Βουλγαρία ή η Αλβανία ανέρχονται συνεχώς θέσεις, ένω άλλες χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ βρίσκονται στην κορυφή.

Δείκτες όπως ο GPI καινοτόμουν ως προς το ότι δεν αντιμετωπίζουν τα κράτη ως κλειστά συστήματα, αλλά εξετάζουν παράγοντες, οι οποίοι μέχρι πρότινος έμπαιναν πίσω από την κουρτίνα σεβασμού των "εσωτερικών υποθέσεων" του κυρίαρχου κράτους. Η κουρτίνα όμως έχει πια πέσει και βρισκόμενοι υπό την εποπτεία ενός διεθνούς οργανισμού διαπιστώνουμε πως δεν είναι μόνο τα δημόσια οικονομικά που ασθενούν στην Ελλάδα, είναι και οι εγγυήσεις για μία ειρηνική διαβίωση.

Είμαστε άραγε σε θέση να αντιληφθούμε την σημασία του αγαθού που διακυβεύεται; Ένα ερώτημα στο οποίο οφείλουμε να απαντήσουμε προτού κατρακυλήσουμε στο επόμενο έκτροπο με κάποιον εσωτερικό ή εξωτερικό μας εχθρό.

19 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Πρόσεξες ασφαλώς ότι δίπλα στο δικό μας 62 βρίσκεται το 126 της φίλης και εν ΝΑΤΟ συμμάχου γείτονος. Άσε που δεν είδα Έλληνες να μεταναστεύουν στην Ναμίμπια για να γλυτώσουν από τον ημιπόλεμο που έχουμε εδώ. Θέλω να πω, νταξ τώρα.

Αθ. Αναγνωστόπουλος

Ανώνυμος είπε...

Ή η Γερμανία με την τεράστια πολεμική βιομηχανία στο 16. Καλά, τέτοιους φιλειρηνιστές να έχουμε πάντα...

Αθ. Αναγνωστόπουλος

Manoliscus είπε...

Θανάση ασφαλώς και πρόσεξα την θέση της Τουρκίας. Ένας επιθετικός γείτονας όμως δεν αποτελεί άλλοθι ούτε για ανορθολογικές και αδιαφανείς οπλικές δαπάνες ούτε για καταπίεση μειονοτικών.

Έπειτα η Γερμανία εξάγει όπλα, όχι όμως ασυνέδετα από ανθρωπιστικούς παράγοντες - κοίτα την αντίστοιχη θέση των ΗΠΑ.

Τέλος μην εκπλαγείς αν δεις τα παιδιά μας μετανάστες σε καμία Σλοβενία, ή χορεύτριες σε φινλανδικά μαγαζιά της νύχτας. Διότι οι χώρες αυτές λύνουν τις διαφορές τους ειρηνικά, ούτε με αναχαιτίσεις, ούτε με θέρμα επεισόδια.

Ανώνυμος είπε...

"Ένας επιθετικός γείτονας όμως δεν αποτελεί άλλοθι ούτε για ανορθολογικές και αδιαφανείς οπλικές δαπάνες ούτε για καταπίεση μειονοτικών."

Η παρατήρηση ταιριάζει γάντι στο Ισραήλ! :-Ρ

Με την διαφορά ότι η έκθεση δεν ξεχωρίζει ανορθολογικές από ορθολογικές δαπάνες, τις θεωρεί όλες κακές. Και ένας επιθετικός γείτονας, αν μη τι άλλο, δικαιολογεί αυξημένες δαπάνες.

"Έπειτα η Γερμανία εξάγει όπλα, όχι όμως ασυνέδετα από ανθρωπιστικούς παράγοντες - κοίτα την αντίστοιχη θέση των ΗΠΑ."

Με προβληματίζει η στάθμιση των δεικτών. Αν δεν υπήρχε η Γερμανία και άλλες πεντέξι χώρες, απλώς δεν θα γίνονταν πόλεμοι, τόσο απλά [ή θα γίνονταν με τόξα και βέλη]. Με τι αντισταθμίζεται αυτό για να ανεβή τόσο ψηλά; Με τους τσίβηδες [Zivis]; Με κυανόκρανους; Σιγά τα ωά.

"μην εκπλαγείς αν δεις τα παιδιά μας μετανάστες σε καμία Σλοβενία, ή χορεύτριες σε φινλανδικά μαγαζιά της νύχτας. Διότι οι χώρες αυτές λύνουν τις διαφορές τους ειρηνικά, ούτε με αναχαιτίσεις, ούτε με θέρμα επεισόδια."

Μέχρι να συμβή λοιπόν αυτό, η έκθεση μάς λέει πολύ λιγώτερα για τον πραγματικό κόσμο από όσα διαφημίζει ότι λέει.

Πολύ περισσότερο ενδιαφέρων θα ήταν ένας δείκτης που θα διέκρινε επιθετικές από αμυντικές χώρες. Αυτό μάλιστα.


Αθ. Αναγνωστόπουλος

Manoliscus είπε...

Ένας ακόμα λόγος που μια βιώσιμη λύση για την ασφάλεια του Ισραήλ θα είναι πολιτική, όχι εξοπλιστική.

Γνώμη μου, Αθανάσιε, πως οι εξοπλιστικές δαπάνες σε μια δύσκολη γειτονιά αποτελούν αναγκαίο αλλά μη επαρκή όρο άσκησης εξωτερικής πολιτικής. Αναγκαίο κακό που προσφέρει πρόσκαιρη μόνο λύση. Το εμπόριο, η ανταλλαγή πληροφορίας και η στήριξη μετριοπαθών και διαλλακτικών δυνάμεων πέρα από τα σύνορα είναι νομίζω αρκετά αποτελεσματικότερα μιας οπλικής ισορροπίας τρόμου.

Και βέβαια η κριτική για τον GPI είναι ευπρόσδεκτη και μία απάντηση έχει ήδη δώσει ο Economist. Ως δείκτης όμως μας λέει όμως πολλά περισσότερα από όσα ίσως είχαμε διαπιστώσει.

Ένας δείκτης που θα διέκρινε επιθετικές από αμυντικές χώρες θα ήταν στην πράξη αρκετά προβληματικός, καθώς το πρώτο επιχείρημα του κάθε πολεμοχαρή είναι το "βρισκόμεθα εν αμύνη". Food for thought: πόσο αμυντικό είναι το πυραυλικό σύστημα S-300;

Δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα και εργαλεία όπως ο GPI είναι σε κάθε περίπτωση πιο χρήσιμα από τις γεωστρατηγικές αναλύσεις των Κονδύλη και Φαήλου.

Ανώνυμος είπε...

"Food for thought: πόσο αμυντικό είναι το πυραυλικό σύστημα S-300;"

Εντελώς ρε συ, αντιαεροπορικό είναι, δεν είναι βαλλιστικό.

akindynos είπε...

Έχει κανείς κάποια ιδέα γιατί οι γείτονες του Αγαπητού Ηγέτη Κιμ Γιονγκ Ιλ έχουν μια χαρά δείκτες;

Manoliscus είπε...

Το ότι δεν είναι εδάφους-εδάφους δεν σημαίνει πως είναι και αμυντικό. Πάρε κάποιες συστοιχίες S-300 και τοποθέτησε τις ακριβώς απέναντι από την Ταϊβάν, όπως έκαναν οι κινέζοι. Εξακολουθούμε να μιλάμε για αμυντική επένδυση;

Ακίνδυνε καλώς ήρθες. Τους Νοτιοκορεάτες τους θαύμασα για την αυτοσυγκράτηση που επέδειξαν στο τελευταίο θερμό επεισόδιο. Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο αύριο στο Αιγαίο, μπορεί και να ξαναζούσαμε ημέρες σαράντα.

akindynos είπε...

Manoliscus, καλώς σας βρήκα. Δυστυχώς (;) ο συλλογισμός λειτουργεί και ανάποδα. Όταν αποδεδειγμένα διαθέτεις όπλα μαζικής καταστροφής οι πάντες επιδεικνύουν μακροθυμία απέναντί σου.

Οκ, δεν αρκούν μερικές βόμβες. Είναι μεγάλη υπόθεση να έχεις εξασφαλισμένη και την ανοχή ενός μονίμου μέλους του συμβουλίου ασφαλείας.

Ανώνυμος είπε...

Σχετικά και με την αντίρρηση του Οικονομιστή στην οποία παραπέμπεις, είναι όντως τρελή φόλα το 3 της Ιαπωνίας: Ο ορισμός του δωρεανισμού.

Για μένα έχει αξία ο δείκτης σαν πολύ γενική κατεύθυνση: εύλογο η Ελλάδα να είναι κάτω από την Ιταλία και πάνω από την Τουρκία, έτσι συμβαίνει σε όλους τους δείκτες σχεδόν. Αλλά οι απευθείας συγκρίσεις Ναμίμπιας και Σλοβενίας είναι εντελώς παραπλανητικές. Ή ας πούμε ότι η Βραζιλία πάει χέρι χέρι με τις ΗΠΑ. Εισέβαλε πουθενά η Βραζιλία ωρέ;

Και ναι, οι Σ300 είναι αμυντικό όπλο [γιαυτό και ήταν μάλλον κακή επένδυση]. Είναι απλό: δεν μπορείς να κερδίσης πόλεμο με αυτούς, το πολύ πολύ να μην τον χάσης.

Αθ. Αναγνωστόπουλος

Ανώνυμος είπε...

"Όταν αποδεδειγμένα διαθέτεις όπλα μαζικής καταστροφής οι πάντες επιδεικνύουν μακροθυμία απέναντί σου."

Απολύτως σωστό.

Αθ. Αναγνωστόπουλος

Manoliscus είπε...

"Όταν αποδεδειγμένα διαθέτεις όπλα μαζικής καταστροφής οι πάντες επιδεικνύουν μακροθυμία απέναντί σου."

Απολύτως ανακριβές.


Η προσέγγιση της Βόρειας Κορέας από τους νοτιοκορεάτες υπήρξε μακρόθυμη και κατευναστική πολύ πριν η πρώτη αποκτήσει πυρηνικό όπλο. Η δε Ιαπωνία παρουσιάζει πρόβλημα μόνο σε δύο δείκτες: το Relations with neighbouring countries και το Military capability/sophistication ενώ κατά τα λοιπά επιβεβαιώνει τον GPI, ο οποίος την παρουσιάζει φιλειρηνική. Μεχρί σχετικά πρόσφατα ο στρατός της δεν ξεμύτιζε καν από τις νήσους

Ο GPI έχει πράγματι αξία ως πολύ γενική κατεύθυνση, ας μην ξεχνάμε πως αποτελείται από 23 επί μέρους δείκτες. Αν εξακολουθεί να σας προβληματίζει η κατάταξη της μίας ή της άλλης χώρας μπορείτε να ανατρέξετε στους δείκτες αυτούς και τις πηγές τους, πράξη που απαιτεί βέβαια χρόνο και χαμηλότερες θερμοκρασίες.

Μεγαλύτερη σημασία πάντως έχει η καθοδική μας πορεία και όχι τόσο το αν βρισκόμαστε κοντά στη Ναμίμπια ή την Ιταλία.

Υ.Γ. Θανάση, τι σημαίνει δωρεανισμός;

Ανώνυμος είπε...

Αυτό που κάνει η Ιαπωνία :-)

http://synistologio.wordpress.com/2006/12/20/kainourgies-lexeis-ii/

Η Ιαπωνία έχει αμυντικό πρόβλημα τα τελευταία πενήντα χρόνια, αλλά κρύβεται πίσω από τις αμερικανικές φούστες και το ονομάζει και φιλειρηνισμό. Περίπου όπως και η Γερμανία επί Ψυχρού. Αλλά αυτά δεν φαινονται στον δείκτη.

Manoliscus είπε...

Ενώ εμείς που μετά βίας καταδεχόμαστε να ευχαριστήσουμε την κυβήρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών, προτιμούμε να αντιμετωπίσουμε το αμυντικό μας πρόβλημα καταθέτοντας τα ωραία μας λεφτα στους μετόχους της Lockheed Martin. Να τη βράσω τέτοια δωρεανοφοβία :P

akindynos είπε...

Δεν βλέπω πως γίνεται ο δείκτης της Κορέας να μην επηρεάζει αυτόν της Ιαπωνίας. Το ότι η Β. Κορέα προσπαθεί να αναπτύξει πυραύλους για να αποκτήσει ικανότητα πρώτου πλήγματος, αναγκαστικά δεν κάνει επισφαλή τη θέση της Ιαπωνίας;

Πήγα στο Google News να τσεκάρω πότε ξεκινάει η φιλολογία για βορειοκορεάτικα πυρηνικά (το 1991), και έπεσα σε κάτι φρέσκο και ενδιαφέρον

The NSA's Robert Wampler, who uncovered the documents, said that the Nixon administration saw the North Koreans as an "imminent threat". He said planners concluded that the consequence of any such strike was likely to be all-out war and so if the US were to attack North Korea it would have to be with overwhelming force."They were always warning about the ability of North Korea to retaliate in some fashion, particularly against South Korea should the US carry out some sort of limited strike. So the military's saying if you want to totally eliminate North Korea's ability to retaliate then you really do have to think about a much larger and wider strike which is getting close to all out war with North Korea," he said.

Ανώνυμος είπε...

Μανολίσκε, υπάρχει βέβαια μια λεπτομέρεια, οι ΗΠΑ εγγυώνται την ασφάλεια της Ιαπωνίας από την Κίνα, αλλά όχι την ασφάλεια της Ελλάδας από την Τουρκία (αφού είναι σύμμαχοι ντε!) ούτε φυσικά της Κύπρου (αφού δεν είναι σύμμαχός μας!).

Ανώνυμος είπε...

Εξυπακούεται ότι και τα εντελώς ανώνυμα σχόλια δικά μου ήταν, απλώς βαριέμαι να γράφω κάθε φορά το όνομά μου [αλλά δεν βαρέθηκα να γράψω αυτό το σχόλιο, χμ]

Αθ. Αναγνωστόπουλος

Manoliscus είπε...

@akindynos
Αν έχω καταλάβει καλά ο GPI δεν μετρά πόσο επισφαλής είναι μία χώρα στο να καταστεί πεδίο πολεμικών επιχειρήσεων, αλλά στο κατά πόσο προσπαθεί η ίδια να τον αποφύγει.

Παρόμοια είναι και η θέση της Φινλανδίας (9/149), μέρος των εδαφών της οποίας εξακολουθεί να βρίσκεται υπό Ρωσική κατοχή.


@Θανάση όσο για το nickname δεν με πειράζει καθόλου, σημασία έχει να γίνεται μια ενδιαφέρουσα συζήτηση.

Όσο για την λεπτομέρεια έχεις δίκιο, δεν αναλαμβάνουν την ασφάλεια μας έναντι ενός άλλου συμμάχου. Αναλαμβάνουν όμως να διαφυλάξουν την ειρήνη σε μία περιοχή, όταν οι εμπλεκόμενες χώρες αποτυγχάνουν.

Καλύτερα όμως να συγκρίνουμε την Ιαπωνία όχι με την Ελλάδα, αλλά με το Ισραήλ, το οποίο έχει αμυντικό πρόβλημα και οι ΗΠΑ εγγυόνται την ύπαρξη του, χωρίς να παραλείπουν να το εξοπλίζουν σαν αστακό. Δεν θα ήταν εξυπνότερο να κρύβονται κι εκείνοι πίσω από τις αμερικάνικες φούστες και να το ονομάζουν φιλειρηνισμό; Πού είναι όμως σήμερα η ζωή καλύτερη και η ειρήνη σταθερότερη; Ο δωρεανισμός είναι επιτυχής ως όρος, καθώς διαφέρει από το τουρκογενές τζαμπατζιλίκι ως προς το οτι το δεύτερο ενέχει τον παρασιτισμό, ενώ ο πρώτος όχι.

Οι συγκρίσεις πάντως όπως είπαμε και παραπάνω δεν μπορούν παρά να είναι έμμεσες και να παρουσιάζουν μόνο γενικές κατευθύνσεις.

Ανώνυμος είπε...

"Ο δωρεανισμός είναι επιτυχής ως όρος, καθώς διαφέρει από το τουρκογενές τζαμπατζιλίκι ως προς το οτι το δεύτερο ενέχει τον παρασιτισμό, ενώ ο πρώτος όχι."

Τι λες, απεναντίας, ακριβώς αυτό ήθελα να αποδώσω.

Εντάξει, το Ισραήλ δέχεται και χερσαίες επιθέσεις, η Ιαπωνία όχι, δεν είναι τόσο απλό.