Πρωινά Κυριακής στο Μόναχο

Είναι λίγες οι στιγμές στο Μόναχο που χρόνια μετά θα αναπολώ. Και σε αυτές ανήκει το κυριακάτικο πρωινό, όπως το βιώνω στην καρδιά της Βαυαρίας.

Ενώ ομολογώ πως πίσω στην Ελλάδα προτιμούσα να απέχω από τα εκκλησιαστικά δρώμενα δια της αλλαγής πλευρού, εδώ έχω ανακαλύψει μία πνευματική όαση γαλήνης και ισορροπίας. Και δεν θα τα έγραφα αυτά αν δεν με κατέτρωγε η εσωτερική αγωνία να μοιραστώ με φίλους μια προσωπική διαπίστωση, πως τελικά η εκκλησία παρασάγγας απέχει από αυτό που ίσως οι ίδιοι κατανοούν. Εδώ, στην ελληνική ορθόδοξη κοινότητα του Μονάχου, η λέξη τείνει να επιστρέψει στην πρωταρχική της ρίζα, πραγματώνοντας με αυτόν τον τρόπο έναν ξεχασμένο εν πολλοίς προορισμό της: αυτόν της επιστροφής στην έννοια του συνανθρώπου.

Η μοναδικότητα ξεκινάει από το ίδιο το οικοδόμημα. Πρόκειται για εκκλησία του Σωτήρος, (Salvatorkirche), παλαιογοτθική κατασκευή του 1494 στο κέντρο της πόλης, την οποία το 1828 ο βαυαρός βασιλιάς χάρισε στην ορθόδοξη κοινότητα του Μονάχου. Ο συνδυασμός της γοτθικής αρχιτεκτονικής, τούβλου πέτρας και τερακότας, με το βυζαντινό τέμπλο και τα μεσαιωνικά βιτρώ προσδίδει στην εκκλησία ένα ανεπανάληπτο για τα ελληνικά δεδομένα αισθητικό κράμα.

Το διαφορετικό όμως δεν περιορίζεται εκεί: Ο Ναός του Σωτήρος αποτελεί κομβικό σημείο αναφοράς για την ελληνική κοινότητα. Χάρη στην χαρισματική προσωπικότητα ενός νέου σε ηλικία ιερέα από τη Θεσσαλονίκη οι συμμετέχοντες μου έχουν δώσει την εντύπωση πως μεταλαμβάνουν του Μυστηρίου, καθιστώντας πλέον δυσδιάκριτο τον διαχωρισμό Θείας Κοινωνίας και καθημερινότητας. Της λειτουργίας ακολουθεί συζήτηση και πρωινός καφές – μέσα στον ναό παρακαλώ – όπου οι περισσότεροι ενδιαφέρονται όχι τόσο να μιλήσουν, όσο να ακούσουν. Έχει μάλιστα σχηματιστεί και μία παρέα νέων, η οποία και συνεχίζει την συζήτηση στο παρακείμενο Literaturhaus του Μονάχου, δίνοντας έτσι μία αβίαστη προέκταση στην ημέρα.

Οφείλω να ομολογήσω πως το κυριακάτικο πρωινό θα μου λείψει, καθώς είχα συνηθίσει σε ένα κλινικά αποστειρωμένο, δογματικό περιβάλλον ελλαδικών ενοριών. Εκεί αισθανόμουν πως πολλοί συνέρρεαν είτε εξαιτίας φόβου είτε για να προεκτείνουν τις επαγγελματικές τους δραστηριότητες (ναι, αναφέρομαι ευθέως σε συνάδελφους δικηγόρους, οι οποίοι αντιλαμβάνονται την ενορία ως πηγή πελατών). Εδώ κάθε φορά που πάω αισθάνομαι πως επαναφορτίζω.

Η εκκλησία διαπιστώνω πως έχει πολλά πρόσωπα και ένα από τα καλύτερα της το δείχνει ίσως μόνο αποδεσμευμένη από την μιζέρια της ελλαδικής καθημερινότητας. Και είναι καιρός αυτό το πρόσωπο να επαναπατριστεί σε μια Μητρόπολη που έχει νοθεύσει επικίνδυνα την έννοια της Κοινωνίας. Ο ελληνισμός της διασποράς διαπρέπει όχι μόνο ακαδημαϊκά και θα είναι μόνο στο κέρδος όποιος πάρει το θάρρος και ανατρέξει σε μια τόσο πλούσια πνευματική δεξαμενή.