Ο βάτραχος, η σούπα και η ελευθερία του ατόμου

Η συμβολή του βατράχου τόσο στην εξέλιξη της εργαστηριακής βιολογίας όσο και στο cast των παιδικών παραμυθιών αξιολογείται ως ανεκτίμητη. Ας εξετάσουμε όμως πώς μπορεί να μας βοηθήσει και στο πεδίο των ατομικών δικαιωμάτων.

Για τις ανάγκες της ανάρτησης παίρνουμε ένα βάτραχο και τον εμβυθίζουμε σε ζεστό νερό. Εκείνος μην αντέχοντας τη θερμοκρασία θα αναπηδήσει. Τον πιάνουμε ξανά και αυτή τη φορά τον τοποθετούμε σε νερό κρύο, το οποίο σταδιακά ζεσταίνουμε. Ο βάτραχος του παραδείγματος δεν θα αντιδράσει στη θερμοκρασιακή μεταβολή. Θα παραμείνει απαθής στο νερό μέχρις ότου πεθάνει από θερμοπληξία.

Το σχηματικό αυτό παράδειγμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί αλληγορικά για να περιγράψει το βαθμό κρατικού παρεμβατισμού στην σφαίρα ελευθερίας του ατόμου: Όπως ο βάτραχος έτσι και ο πολίτης θα αντιδράσει άμεσα και αντανακλαστικά σε μία απότομη άνοδο του θερμομέτρου παρεμβατικότητας. Στην περίπτωση όμως που οι μεταβολές είναι σταδιακές η όποια ενδεχόμενη ανησυχία αποσοβείται με την αιτιολογία της δημόσιας ασφάλειας.

Εδώ απαιτείται βέβαια ιδιαίτερη προσοχή, καθώς η ασφάλεια δεν αποτελεί αυτοσκοπό. Αποτελεί μάλλον μέσο διαφύλαξης της ελευθερίας και οφείλει να τίθεται στην υπηρεσία της. Μικρές συνεχείς παρεμβάσεις στην πολιτική και οικονομική μας σφαίρα απονευρώνουν το πολιτικό αισθητήριο, συρρικνώνοντας διαρκώς το πεδίο ελεύθερης σκέψης και δράσης. Κάθε αδιαμαρτύρητη παραχώρηση διολισθαίνει στην επόμενη και η αδυναμία αντίληψης αυτού που συμβαίνει θέτει την επιβίωση του πολίτη - βατράχου σε άμεσο κίνδυνο. Την επόμενη λοιπόν που θα δείτε βάτραχο να κοάζει μέσα σε κατσαρόλα, μην τον αφήσετε να βράσει. Βγάλτε τον και φιλήστε τον.
Ποτέ δεν ξέρεις.

Addendum: Χθες μου τηλεφώνησε ο Kermit, έντρομος. Τον καθησύχασα με την υπόσχεση πως την πρώτη Κυριακή του Ιούνη οι αναγνώστες μου κι εγώ θα ψηφίσουμε για μία ακόμα πιο ελεύθερη και ανοιχτή Ευρώπη.