Ο Quentin Tarantino μας έχει προσφέρει κινηματογραφικά αριστουργήματα όπως το Pulp Fiction και το Kill Bill. Την ημέρα όμως που επιχείρησε να μεταφέρει τη φιλοσοφία του στην Ευρώπη, η μπάλα χάθηκε για τα καλά.
Η ταινία με τον ανορθόγραφο τίτλο εκτυλίσσεται στην κατεχόμενη Γαλλία του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου και αφηγείται την ιστορία μιας επίλεκτης ομάδας αμερικανοεβραίων, των Inglourious Basterds, οι οποίοι εκδικούνται βασανίζοντας, παραμορφώνοντας, σκοτώνοντας και παίρνοντας το scalp Γερμανών στρατιωτών. Πρόκειται για μία σχηματική φαντασίωση εκδίκησης, η οποία δυστυχώς βρήκε σημαντική στήριξη από το Γερμανικό Υπουργείο Πολιτισμού και τη Γερμανική κινηματογραφική βιομηχανία.
Η παρουσίαση Εβραίων ως εκδικητών και όχι θυμάτων από τον Tarantino μπορεί να αποτελεί φαινομενικά ευφυές εύρημα σε μία ταινία βίας και αίματος. Σε μια δεύτερη όμως ανάγνωση είναι ένα εύρημα που αναπαράγει ιστορικές στρεβλώσεις και ρατσιστικά κατάλοιπα.
Πρώτα από όλα δίνεται βάση στην προκατάληψη πως η εκδίκηση αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα του ιουδαϊκού πολιτισμού. Μια προκατάληψη η οποία χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον από τη ναζιστική προπαγάνδα και εξακολουθεί σήμερα να χρησιμοποιείται από εκείνους που ονειρεύονται το τέλος του κράτους του Ισραήλ. Αντιθέτως το ιουδαϊκό lex talionis (οφθαλμός αντί οφθαλμού) μπορεί να αναφέρεται στην αποκατάσταση του αισθήματος δικαίου, στην προληπτική λειτουργία της ποινής, ποτέ όμως στην αποζημιωτική ικανοποίηση του θύματος μέσω μιας πράξης εκδίκησης. Στο Λευιτικό 19:17 - 19:18 συναντούμε μάλιστα πως:
"Δεν θέλεις μισήσει τον αδελφόν σου εν τη καρδία σου• θέλεις ελέγξει παρρησία τον πλησίον σου και δεν θέλεις υποφέρει αμαρτίαν επ' αυτόν. Δεν θέλεις εκδικείσθαι ουδέ θέλεις μνησικακεί κατά των υιών του λαού σου• αλλά θέλεις αγαπά τον πλησίον σου ως σεαυτόν."
Και πραγματικά, η μοναδική περίπτωση καταδίκης και εκτέλεσης Γερμανού από το κράτος του Ισραήλ ήταν αυτή του πρωτεργάτη του Ολοκαυτώματος Adolf Eichman, γεγονός το οποίο συνάντησε τη διαμαρτυρία επιφανών επιζησάντων του Ολοκαυτώματος. Ο ιουδαϊκός πολιτισμός, ως δυτικός, εδράζεται στην συστημική απονομή δικαιοσύνης και όχι στην αυτοδικία. Αυτό που επιχειρεί να περάσει η ταινία όμως βρίσκεται στον αντίποδα. Το γεγονός πως τα περισσότερα θύματα δεν είναι μέλη του ναζιστικού κόμματος, αλλά κληρωτοί της Wehrmacht είναι εν γνώσει τόσο του Tarantino όσο και των σαδιστών πρωταγωνιστών του. Γεγονός που καθόλου δεν φαίνεται να τους προβληματίζει, καθώς αντιμετωπίζουν τον Γερμανικό λαό συλλήβδην ως "the nazis", ως κτήνη τα οποία μετά τον πόλεμο θα βγάλουν την στολή και γι' αυτό πρέπει να σημαδευτούν στο πρόσωπο με τον αγκυλωτό σταυρό. Για τους πρωταγωνιστές δεν έχει σημασία πως θα ξεκληριστεί ένας ολόκληρος κινηματογράφος και ως εκ τούτου μια βομβιστική επίθεση αυτοκτονίας παρουσιάζεται ως μέσο που αγιάζεται από τον σκοπό. Και μια τέτοια λογική συλλογικής τιμωρίας δεν μπορεί παρά να ενταχθεί στην ίδια οικογένεια εγκληματικών πράξεων κατά της ανθρωπότητας όπως το Ολοκαύτωμα, τα γκούλαγκ και οι βομβαρδισμοί της Δρέσδης και του Τόκυο.
Αν ο Göbbels ζούσε σήμερα θα έτρεχε πρώτος στις Κάννες να σφίξει το χέρι του σκηνοθέτη. Είναι απολαυστικό για έναν μισάνθρωπο να παρακολουθεί ανεστραμμένη προπαγάνδα. Πόσο μάλλον όταν αυτή ανεβαίνει στη μεγάλη οθόνη ως ένα ακόμη απολαυστικό spaghetti western.
12 σχόλια:
Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ανάγνωση της ταινίας που δε μπορώ να πω οτι με βρίσκει να διαφωνώ τελείως. Θα είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον να αναρωτηθούμε το γιατί δεν προκάλεσε πιο έντονες διαμαρτυρίες - προσωπικά πιστεύω οτι οι λόγοι είναι οι ίδιοι που οδήγησαν το Ισραήλ να διαλέξει την ημέρα της εξέγερσης του γκέτο της Βαρσοβίας ως την εθνική ημέρα Ολοκαυτώματος, ενώ η Ευρώπη διάλεξε την ημέρα απελευθέρωσης του Άουσβιτς.
Πάντως έχεις ιδιαίτερο δίκιο για το "οφθαλμόν..." το οποίο αποτελεί μια απίστευτη καινοτομία για την εποχή και πηγή προόδου και όχι βίας όπως συχνά αναφέρεται.
Εις απάντηση οι γνώμες μερικών Εβραίων για την ταινία:
“It’s almost a deep sexual satisfaction of wanting to beat Nazis to death, an orgasmic feeling,”
Eli Roth, πρωταγωνιστής της ταινίας.
“As your producing partner, I thank you, and as a member of the Jewish tribe, I thank you, motherfucker, because this movie is a fucking Jewish wet dream.”
Lawrence Bender, συμπαραγωγός της ταινίας προς τον Ταραντίνο.
"He understood that we are still pissedoff about things that happened to us 3,000 years ago. At the end of the seder, we talked about how the Jewish thing was to remember, that there was no absolution.”
Eli Roth, εξηγώντας στον Ταραντίνο ποιά είναι η εβραϊκή νοοτροπία.
'When I came out of the screening room the night before our interview, I was so hopped up on righteous Jewish violence that I was almost ready to settle the West Bank—and possibly the East Bank.'
Jeffrey Goldberg, ανταποκριτής του The Atlantic
http://www.theatlantic.com/doc/200909/tarantino-nazis
Καληνύχτα.
Βασικά και εγώ εβραίος είμαι byron - στην αρχή και εγώ γέλασα όταν έμαθα το θέμα της ταινίας αλλά μετά έκανα παρόμοιες σκέψεις με τον Κούταβο. Ισως η διαφορά έγκειται στο γεγονός οτι στις ΗΠΑ οι εβραίοι έχουν λίγα να φοβούνται σε σχέση με την Ευρώπη.
Η ανάρτηση έγινε στο πόδι καθώς εκκρεμούσε εκδρομή για Χανιά. (υπέροχη πόλη!)
@Abravanel
Ομολογώ πως δεν γνώριζα τη διαφορετική ημέρα μνήμης του Ολοκαυτώματος. Ακόμη μία ίσως απόδειξη πως η εθνική ιστορία δεν είναι κάτι παραπάνω από την προβολή της συλλογικής μνήμης ενός λαού στο μέλλον.
@byron
Δηλώσεις σε αυτό το κλίμα δε με εκπλήσσουν, μη σου πω πως τις περίμενα κιόλας. Κάτι τέτοια έλεγαν και ορισμένοι νεοέλληνες την επομένη της πρεμιέρας των 300. Αφορμή αυτών που έγραψα υπήρξαν τα επιφωνήματα θαυμασμού ενός γνωστού μου κατά την προβολή της ταινίας. Το παιδί είναι θερμοκέφαλο από μικρό, το καημένο. Μου έδωσε να καταλάβω όμως πως δεν είναι απαραίτητο να είσαι Εβραίος για να γουστάρεις με τέτοιες σκηνές.
Τον ταραντίνο δεν τον συμπάθησα ποτέ, μα ποτέ κυρίως για την αλόγιστη κι άλογη χρήση βίας...
Η βία για τη βία είναι αρκετά μπανάλ για εμένα...
Όμως θυμίσου το έργο Munich του εβραίου Spielberg και θα δεις ότι δεν είναι η πρώτη φορά που οι Εβραίοι παρουσιάζονται έτσι...
Άλλωστε οι παραγωγοί της ταινίας είναι εβραίοι, οπότε περιτά τα "δάκρυα"...
ΥΓ Τι έγινε, την έκλεισες την τηλεόραση;
@Cacofonix
Η βία στις ταινίες του Tarantino ακολουθεί συγκεκριμένες αρχές και μοτίβα. αλόγιστη μπορείς να την πεις εύκολα, όχι όμως και άλογη.
Από εκεί και πέρα το Munich δε θυμάμαι να παρουσιάζει κάποιον ως ψυχοπαθητικό χασάπη. Αν δε σου κάνει κόπο εξήγησε λίγο καλύτερα αυτό το "περιττά τα 'δάκρυα'". Προπαγάνδα του Hollywood όταν προβάλλονται ως θύματα, προβοκάτσια των Εβραίων παραγωγών τους κι επειδή προβάλλονται ως θύτες. Damned if they do, damned if they don't ένα πράγμα.
Η τηλεόραση δεν άνοιξε ποτέ για να κλείσει τώρα, ανθίσταμαι επιτυχώς.
Περιττά τα δάκρυα γιατί η ταινία γυρίστηκε με εβραϊκά λεφτά... Πόσο πιο απλό... Εγώ δεν μίλησα για προπαγάνδες και για προβοκάτσιες... Συ είπας ;-). Εμένα προσωπικά δεν είναι του γούστου μου...
Ο εθισμός του Ταραντίνο στην αλόγιστη βία είναι παράλογος... Και για εμένα αποκρουστικός... Και ναι μετά το pulp fiction αρκέστηκα σε αποσπάσματα από τα Kill Bill... Κι αποφάσισα ότι αυτά ήταν αρκετά...
Στην καινούρια του ταινία ούτε το trailer δεν είδα...
@Cacofonix
Θα βοηθούσε προς επίρρωση των όσων ισχυρίζεσαι να είχες δει την ταινία προτού σχολιάσεις και τη συγκρίνεις με άλλες.
Έπειτα η ταινία γυρίστηκε σε μεγάλο βαθμό με Γερμανικά λεφτά και αν πρόσεξες τα όσα γράφω τη θεωρώ μάλλον επιζήμια για την εικόνα της παγκόσμιας Εβραϊκής κοινότητας.
Δεν ξέρω σε ποιον απευθύνεις τη φράση περιττά τα "δάκρυα", δίνεις όμως την εντύπωση πως εν προκειμένω πέρα από την αλόγιστη χρήση βίας ενοχλείσαι και με την προβολή της συγκεκριμένης θρησκευτικής ομάδας. Για λόγους τους οποίους προφανώς δεν συμμερίζομαι.
Εγώ την ταινία δεν την είδα. Εσύ είδες όμως τους παραγωγούς της;
Production companies:
* Universal Studios
* The Weinstein Company
Αν υποψιασθώ ότι είναι Εβραίοι δεν θα το αντέξω... Ωχ τι λέει εδώ;
http://www.jewishjournal.com/hollywoodjew/item/is_it_game_over_for_the_weinstein_company_20090817/
The Weinsteins have a lot riding on the performance of “Inglourious Basterds,” the new Quentin Tarantino film starring Brad Pitt, which releases next Friday. Though they have high hopes, “Basterds” is a tricky film to sell. For one thing, it’s incredibly gory, full of beating, burning and scalping, and on the other hand, it’s a rewriting of history and because it has to do with Nazis and the Holocaust, is sure to earn the ire of certain Jews. The Weinsteins, who grew up Jewish in New York City, reportedly appreciate the film’s Jewish vengeance theme.
Αν μάθω ότι κι η Universal είναι εβραϊκών συμφερόντων, ε τότε δεν θα το αντέξω... (http://en.wikipedia.org/wiki/Universal_Studios)
Τα δάκρυα για την εικόνα της Εβραϊκής κοινότητας είναι περιττά... Ο καθείς με τις ευθύνες του. Αυτοί που το γυρίσαν αυτοί ευθύνται. Αν είναι εβραίοι ας τα βρουν με τους ομόθρησκους τους ή τους ομοεθνείς τους. Τιράντες για αντισημιτισμούς δεν θ' αντέξω, γιατί είναι κακόγουστη κι η υποκρισία...
Το να ψάχνουμε να βρούμε αντιεβραϊστές ή αντισιωνιστές παντού, είναι μια εξίσου κατακριτέα ρατσιστική συμπεριφορά, αντίστοιχη κι ανάλογη με την οποιαδήποτε άλλη ρατσιστική.
Εγώ προσωπικά δεν ενοχλούμαι από καμία θρησκευτική ομάδα. Έτσι λέει η δικιά μου η θρησκεία. Ενοχλούμαι όμως σαφέστατα από οποιονδήποτε λέει ψέματα, κάνει προπαγάνδα ή χρησιμοποιεί το συγκινησιακό στοιχείο για να ωφεληθεί...
Αλλά εκείνο που πραγματικά σιχαίνομαι είναι οι προσωπικές επιθέσεις με υπαινιγμούς περί δήθεν ρατσισμού... Το θεωρώ ανήθικο και απλώς το επιστρέφω...
Κι αν δεν κατάλαβες αναφέρομαι στην τελευταία σου παράγραφο...
@Cacophonix
Τυχαίνει να μην αποτελώ μέλος της Εβραϊκής κοινότητας και να καταπιάνομαι πάραυτα με μία ταινία που την αφορά. Ούτε δάκρυα υποκρισίας χύνω ούτε συμμερίζομαι την άποψη πως το όλο θέμα είναι εσωτερικής κατανάλωσης για τους ίδιους.
Δεν με ενοχλεί ούτε που οι άνθρωποι απασχολούνται δεκαετίες τώρα με τη βιομηχανία του κινηματογράφου ούτε που τα έργα τους περιστρέφονται γύρω από την ιστορική τους πορεία. Αν κάτι με ενοχλεί, αυτό είναι η αντίληψη πως έχουμε να κάνουμε με έναν καλοστημένο μηχανισμό προπαγάνδας, ο οποίος με ορμητήριο το Hollywood λέει ψέματα, προπαγανδίζει και χρησιμοποιεί το συγκινησιακό στοιχείο για να προωθήσει τα δικά του ανίερα συμφέροντα. Αυτό για μένα είναι πρόδηλα ρατσιστικό και δεν έχω το παραμικρό πρόβλημα να το προσάψω στον οποιονδήποτε χωρίς την ανάγκη υπαινιγμών και μισόλογων.
Η ταινία έγραψα πρώτος πως δε μου άρεσε. Θέλω όμως να πιστεύω πως θα παραμείνει ένα μεμωνομένο, ατυχές περιστατικό στην πολυσχιδή παραγωγή του αμερικανικού κινηματογράφου.
Λοιπόν για να τελειώνουμε με το θέμα. Τον μόνο μηχανισμό προπαγάνδας που εγώ βλέπω είναι ο χαρακτηρισμός ανθρώπων που εκφράζουν μια διαφορετική άποψη ειδικά σε ότι αφορά τον ιμπεριαλιστικό σιωνισμό.
Και η ταινία δεν είναι ένα μεμονωμένο περιστατικό. Σου θυμίζω λοιπόν την υπόθεση του Munich του επίσης Εβραίου Spielberg:
The film begins with a depiction of the events of the Munich Massacre in 1972. After the killings, the Israeli government devises "an eye for an eye" retaliation. A target list of eleven names are drawn up in retaliation for the eleven Israeli men murdered.
Έτσι όλοι η εκδικητικότητα του Ισραηλινού κράτους δοσμένη από έναν εβραϊκής καταγωγής πασίγνωστο (κι αγαπημένο μου σκηνοθέτη).
Όπως επίσης και τη δήλωση των Εβραίων παραγωγών της ταινίας, σύμφωνα με το εβραϊκό περιοδικό:
The Weinsteins, who grew up Jewish in New York City, reportedly appreciate the film’s Jewish vengeance theme.
Άρα νομίζω ότι έχεις πέσει τελείως έξω στην "καταγγελία" σου... Ή με άλλα λόγια ψάχνεις φαντάσματα...
Ίσως δεν το έψαξες καλά το θέμα...
@Cacophonix
Ίσως δεν είδες την ταινία προτού επιχειρήσεις σύγκριση.
Δημοσίευση σχολίου