Οι Γερμανοί Φιλελεύθεροι δείχνουν τον δρόμο

Η Φιλελεύθερη Συμμαχία σε ανακοίνωσή της χαιρετά το αποτέλεσμα των Γερμανικών εκλογών και την σημαντική νίκη που κατάφεραν οι Ελεύθεροι Δημοκράτες (FDP) αυξάνοντας την εκλογική τους απήχηση σε ένα ιστορικό 14,6% και σχηματίζοντας κυβέρνηση συνεργασίας με τo κεντροδεξιό κόμμα της καγκελαρίου Angela Merkel.

Την στιγμή που η Γερμανική οικονομία εξακολουθεί να δοκιμάζεται από τις επιπτώσεις μιας παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, μεγάλη μερίδα της κοινής γνώμης επιβραβεύει το αίτημα περιορισμού της κρατικής παρέμβασης στην αγορά, της μείωσης των φόρων και του σεβασμού του κράτους δικαίου. Ο παράλληλος εκλογικός καταποντισμός εκείνων των δυνάμεων που υπόσχονταν περισσότερο κράτος αποτελεί επικρότηση των πολιτικών διασφάλισης και αύξησης του πλούτου έναντι θολών υποσχέσεων αναδιανομής του.

Οι Γερμανοί Φιλελεύθεροι δείχνουν τον δρόμο εξόδου από την οικονομική κρίση και εμπνέουν αρθρώνοντας σαφή μεταρρυθμιστικό, φιλελεύθερο λόγο.

Η ώρα του κούταβου

Εκλογές δεν γίνονται μόνο στην Ελλάδα. Αυτή την Κυριακή η Γερμανία προσέρχεται στις κάλπες για να επιλέξει αν επιθυμεί λιγότερο ή περισσότερο κράτος και κατά πως φαίνεται για να επιβραβεύσει την αποτελεσματικότητα κεντροδεξιών και φιλελεύθερων επιλογών.

Οι Γερμανοί φιλελεύθεροι, με έναν χαρισματικό Guido Westerwelle επικεφαλής, διοργανώνουν μια επιτυχημένη προεκλογική εκστρατεία και κερδίζουν την εμπιστοσύνη πολιτών, οι οποίοι σε περίοδο κρίσης ενδιαφέρονται περισσότερο για την συνέχιση παραγωγής πλούτου παρά για αόριστες υποσχέσεις αναδιανομής του. Εξ ου και η επικείμενη πανωλεθρία των Σοσιαλδημοκρατών. Δυστυχώς όμως το εκλογικό αποτέλεσμα της Γερμανικής κάλπης και η πολιτική κουλτούρα που θα αποπνεύσει είναι μάλλον δύσκολο να συγκινήσουν έναν Ελληνικό λαό, ο οποίος αδιαμαρτύρητα ετοιμάζεται να επιλέξει ξαναζεσταμένες συνταγές δεκαετίας ογδόντα.

Το χαμένο ιδεολογικό στίγμα της ΟΝΝΕΔ

Στα πλαίσια της 74ης Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης ο πρωθυπουργός αναγνώρισε με χαρακτηριστική καθυστέρηση πως η αρχή "ό,τι νόμιμο και ηθικό" υπήρξε όχι μόνο εσφαλμένη σε επίπεδο τακτικής αλλά και επιζήμια επί της αρχής.

Πλέον είναι η σειρά του σοσιαλιστικού χώρου να αναζητήσει τα δομικά σφάλματα που ενέχει το αντίστοιχο "ό,τι συλλογικό και ηθικό", με το οποίο αβίαστα περιβάλλει εδώ και χρόνια τον προγραμματικό του λόγο. Η επί μακρόν ιδεολογική μονοκρατορία που απολαμβάνουν οδηγεί στην υπόθεση πως περιμένουν να πέσει δεύτερη φορά το τείχος, προτού αρχίσουν να προβληματίζονται μήπως είναι καθεαυτές οι ιδέες τους που χωλαίνουν και όχι το πείραμα.

Το τείχος αυτό ας το ρίξουμε εμείς: Ανεξαρτήτως εκλογικού αποτελέσματος ο ευρύτερος φιλελεύθερος χώρος οφείλει ιδεολογική ανασυγκρότηση, εξοντωτικό πολιτικό διάλογο και αντιπαράθεση επί των κλασικών αρχών του φιλελευθερισμού.

Βασική προϋπόθεση για να τελεσφορήσει κάτι τέτοιο; Ο μετασχηματισμός της ΟΝΝΕΔ από φυτώριο ληθαργικών κομματικών στελεχών σε φυτώριο ριζοσπαστικών και καινοτόμων ιδεών. Μια καλή αρχή προβληματισμού αποτελεί το πόνημα του Μάρκου Δραγούμη, Πορεία προς τον Φιλελευθερισμό, όπως αναδημοσιεύεται ψηφιακά από το ηλεκτρονικό περιοδικό e-rooster. Η πρόκληση για πρωτοπορία παραμένει ανοιχτή, σε μια χρονική συγκυρία πιο κρίσιμη από ποτέ.

Περαστικά και στους δύο

Η εισαγωγή της Υπουργού Εξωτερικών στο Ερρίκος Ντυνάν με συμπτώματα πνευμονίας ανησύχησε φίλους και συνεργάτες και πήγε πίσω έναν δύσκολο και απαιτητικό προεκλογικό αγώνα. Από εδώ δεν μπορώ παρά να της ευχηθώ γρήγορη ανάρρωση και καλή επάνοδο στις πολιτικές επάλξεις.

Δοθείσης της ευκαιρίας αισθανόμαι την ανάγκη να σταθώ αλληλέγγυος και να ευχηθώ περαστικά όχι μόνο σε ένα κυβερνητικό στέλεχος, αλλά και σε έναν φέρελπι πολιτικό της γενιάς μου, ο οποίος κατά την εκτέλεση της στρατιωτικής του θητείας στραμπούλιξε τον δεξιό του αστράγαλο. Ο Ανδρέας, του οποίου η κατάταξη πριν από έναν περίπου χρόνο είχε τύχει ιδιαίτερης προβολής, επέλεξε κόντρα στο ρεύμα των ημερών να υπηρετήσει την πατρίδα του από τη θέση του εφέδρου αξιωματικού Ειδικών Δυνάμεων. Τον θαυμασμό ακολούθησε η απογοήτευση, όταν ο Ανδρίκος τραυματίστηκε κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας και από τον περασμένο χειμώνα μέχρι σήμερα τυγχάνει ανανεούμενων 60μερων αναρρωτικών αδειών, αδυνατώντας κυριολεκτικά να πατήσει πόδι σε στρατόπεδο. Το καλοκαίρι αυτό θα ήταν ένα ατέλειωτο μαρτύριο για αυτόν και τους δικούς του. Υποθέτω πως αυτές τις στιγμές βρίσκεται σε κάποιο ιδιωτικό αναρρωτήριο κάνοντας φυσιοθεραπεία και παρακολουθώντας κατάκοιτος την επάνοδο των Παπανδρέου στην εξουσία.

Κρίμα για τις Ένοπλες Δυνάμεις, κρίμα και για τη δημόσια εικόνα του. Αν κάποιος αντιλαμβάνεται την τραγικότητα της κατάστασης καλείται να επιληφθεί. Εγώ ούτε δημοσιογράφος είμαι ούτε γιατρός για να βοηθήσω.

Δράση & Cigars

"H σύντομη κομματική μου εμπειρία υπήρξε τραυματική. Ο Στέφανος Μάνος ήταν φιλελεύθερος στην σκέψη αλλά αυταρχικός στην πράξη. Δεν άφηνε περιθώρια στην άλλη γνώμη. Όταν αποφάσισε να αναστείλει την λειτουργία του κόμματος, η πλειοψηφία της εκτελεστικής επιτροπής ήταν αντίθετη – οι περισσότεροι συντάχθηκαν με δική μου εναλλακτική πρόταση για συρρίκνωση και περιστολή δαπανών. Ωστόσο τελικά επεβλήθη η δική του άποψη, αποδεικνύοντας ότι τελικά οι «Ταύροι» ήταν ένα ακόμα προσωποπαγές κόμμα."

Τάδε έφη Νίκος Δήμου τον Φεβρουάριο του 2007, σε ένα άρθρο με το οποίο εξέθετε τις αντιλήψεις του περί φιλελεύθερου χώρου ενώ παράλληλα ασκούσε κριτική και σε ένα υπό διαμόρφωση grassroot πολιτικό σχήμα. Η αναφορά αυτή, με την οποία έκλεινε την παρέμβαση, ήταν διαπιστωτική της αδυναμίας ενός παλαίμαχου πολιτικού να σταθεί ως αξιόπιστη πολιτική σταθερά, παρά την όποια ειλικρίνεια και αποτελεσματικότητα τον χαρακτήριζαν.

Περίπου δύο χρόνια μετά ο Στέφανος Μάνος επιστρέφει να διεκδικήσει ξανά την ψήφο μιας κρίσιμης μάζας πολιτών επικαλούμενος την "κοινή λογική" και με προσπάθεια αποσιώπησης των φιλελεύθερων καταβολών του. Και ο άλλοτε επικριτής του αποφασίζει ανεξηγήτως να τον ακολουθήσει, αφήνοντας πολλούς να αναρωτιούνται για τους λόγους που τον οδήγησαν σε αναθεώρηση.

Η νεοπαγής Δράση δημιούργησε δυναμική και προσδοκίες, οι οποίες δυστυχώς δεν φάνηκαν να δικαιώνονται ούτε από το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών ούτε από τη μετέπειτα αντιπολιτευτική της πορεία. Με ισχνή έως ανύπαρκτη θερινή παρουσία και με εμφανή αμηχανία οι "Δράστες" οδηγήθηκαν σε εκλογικό αιφνιδιασμό, χωρίς συγκροτημένο πολιτικό πρόγραμμα και με αδυναμία συσπείρωσης της όποιας εκλογικής τους βάσης.

Μια πρώτη δικαιολογία της διοικούσας επιτροπής θα ήταν η επικείμενη σύγκλιση καταστατικού συνεδρίου, το οποίο και θα ξεκαθάριζε τους στόχους και την πορεία τους. Το πρόβλημα όμως είναι μάλλον εγγενές και ανευρίσκεται στην προεπισημανθείσα αιτία: την υπερπροβολή του ενός ανδρός. Εκείνου ο οποίος με τις συνεχείς μετακινήσεις και παλινδρομήσεις του εξέθεσε κάποτε μερίδα συμπολιτών του και έθεσε εαυτόν εκτός πολιτικού παιχνιδιού. Οι εσωτερικές ισορροπίες μπορεί να παραμένουν άγνωστες στον πιθανό ψηφοδότη, αυτό όμως που εισπράττεται είναι η για ακόμη μία φορά προβολή της αναγνωρισιμότητας ενός επαγγελματία πολιτικού εις βάρος της αναγνώρισης νεώτερων στελεχών, με όρεξη, όραμα και δυνάμεις. Η τοποθέτηση του Στέφανου Μάνου ως επικεφαλής του Ευρωψηφοδελτίου και η συνεχής παρουσία του προσώπου του δίπλα από το έμβλημα ενός κόμματος το οποίο επιθυμεί να αντιμετωπίζεται ως κόμμα καινοτόμων προτάσεων, μάλλον που απομακρύνει παρά προσελκύει. Αν αυτή η τάση δεν αναστραφεί με το παρόν προεκλογικό εγχείρημα και αν ο εν λόγω πολιτικός εξακολουθήσει να γαντζώνεται από την εντύπωση του αναντικατάστατου για τον χώρο, τότε είναι εξαιρετικά πιθανό να καταλήξουμε και πάλι στην παλιά, γνωστή αμερικάνικη φράση: nice try, but no cigar.

Addendum: Το γραφείο τύπου ανακοίνωσε πως η Δράση δεν λαμβάνει μέρος στις εκλογές καθώς "δεν αισθάνεται έτοιμη". Θα προτιμήσω αντί δηκτικών σχολίων να σεβαστώ την αδυναμία τους. Όλοι κρινόμαστε από τις πράξεις και τις παραλείψεις μας.

Ψηφίζουν οι κούταβοι;

Επειδή γνωρίζω πως σας έχει φάει η περιέργεια ορισμένους, προτίθεμαι να σας αποκαλύψω τι δεν θα ψήφιζα στις ερχόμενες εθνικές εκλογές. Αν επέτρεπαν λοιπόν την ψήφο στους κούταβους, η πατούσα μου δεν θα είχε την παραμικρή πιθανότητα πλέον να φτάσει το ψηφοδέλτιο της Φιλελεύθερης Συμμαχίας. Ο λόγος αυτή τη φορά δεν ήταν η απύθμενη πολιτική άβυσσος που μας χωρίζει ...not, αλλά η απόφαση που έλαβαν να απέχουν των εθνικών εκλογών, περιορίζοντας ακόμα περισσότερο τις ούτως ή άλλως περιορισμένες επιλογές μελών, φίλων και συνοδοιπόρων του καπιταλισμού.

Για τους μη παροικούντες των Αμπελοκήπων η ΦιΣ αποτελεί μια σχετικά πρόσφατη στάση πολιτών, η οποία κινείται στο χώρο του κλασσικού φιλελευθερισμού και της οποίας οι θέσεις εδράζονται στο αίτημα για ευημερία και ελευθερία σε πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Λίγους μόλις μήνες μετά την ίδρυση της, η ΦιΣ κατόρθωσε πανελλαδική κάθοδο στις κοινοβουλευτικές εκλογές του 2007 αποσπώντας 7.500 ψήφους. Η εκλογική απήχηση ενός καθαρόαιμου φιλελεύθερου κόμματος μπορεί να υπήρξε περιορισμένη συγκριτικά με αυτή συγγενών Ευρωπαϊκών κομμάτων, ζητούμενο όμως δεν υπήρξε τόσο η επίτευξη πολυσυλλεκτικότητας, όσο η επανένταξη του φιλελευθερισμού στην πολιτική σκηνή του τόπου και η προσπάθεια ευδοκίμησης της φιλελεύθερης σκέψης σε ορίζοντα μακρύτερο μιας κοινοβουλευτικής θητείας.

Ως κόμμα πολιτών στερούμενο κρατικής χρηματοδότησης και μεγάλων ιδιωτών χορηγών, η Φιλελεύθερη Συμμαχία εξέδωσε ανακοίνωση σύμφωνα με την οποία δηλώνει την αδυναμία της να σηκώσει οικονομικά μια δεύτερη εκλογική αναμέτρηση σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα. Παραμένει όμως ελπίδα κάθε ελεύθερα σκεπτόμενου πολίτη (εντάξει, εγώ είμαι αυτός) πως η ΦιΣ θα εξακολουθήσει τη δράση της και μετά τις εκλογές, μαχόμενη με μεγαλύτερο σθένος, συνέπεια και μετριοπάθεια για ελεύθερη οικονομία, ατομικά δικαιώματα και ανοιχτή κοινωνία.

Θέλω να πιστεύω πως η επιλογή αποχής δεν αποτελεί επιθανάτιο ρόγχο, αλλά ανάσα ζωής και παράλληλα μοναδική ευκαιρία επαναστοχοθέτησης και έναρξης μιας μακράς και δύσβατης πορείας προς τον φιλελευθερισμό.

"Η Ελλάδα δεν μπορεί να περιμένει"

Δεν μπορεί να περιμένει με επιπτώσεις πολλές φορές δυσάρεστες, που φέρνουν σε αμηχανία τόσο την ίδια όσο και τους γύρω της. Ευτυχώς μια λύση έρχεται να την αγκαλιάσει ζεστά, να την κάνει να νιώσει καθαρή και ασφαλής, στην στοργική αγκάλη του προέδρου της Σοσιαλιστικής Διεθνούς.